Hướng dẫn xử lý mọt đục cành sầu riêng nhanh chóng, đơn giản

Trong quá trình trồng sầu riêng, một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất mà bà con gặp phải chính là sự phá hoại của mọt đục cành. Mọt đục cành không chỉ gây tổn thất năng suất mà còn đe dọa sức khỏe của cây, dẫn đến những hậu quả nặng nề cho người nông dân. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu và phương pháp phòng trừ và bảo vệ cây.

1. Tổng quan về mọt đục cành trên cây sầu riêng

1.1 Đặc điểm sinh học của mọt đục cành

Mọt đục cành là một loại côn trùng thuộc họ bọ cánh cứng (Coleoptera), với kích thước nhỏ khoảng 1-2 cm và khó nhận biết bằng mắt thường khi mới xâm nhập. Mọt đục cành có 5 loại những có 2 loại phổ biến nhất Xyleborus similis và Xyleborus formicatu

Chúng chủ yếu tấn công các cành và thân cây, tạo ra các lỗ nhỏ, từ đó phá hoại cấu trúc mạch cây. Điều này làm cản trở quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng, gây ra hiện tượng chết cành hoặc thậm chí chết cây nếu không được xử lý kịp thời.

Với màu sắc nâu nhạt hoặc đen, mọt đục cành có thể dễ dàng ẩn mình trong vỏ cây. Đặc biệt, vào mùa khô, chúng sinh sản mạnh mẽ và gây ra những hậu quả khó lường nếu không được phát hiện kịp thời. 

1.2 Vòng đời và quá trình phát triển của mọt đục cành

Mọt đục cành trải qua 4 giai đoạn phát triển chính: trứng, sâu non, nhộng và mọt trưởng thành. Thời gian hoàn thành một vòng đời thường dao động từ 30 đến 45 ngày, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và độ ẩm. Trong giai đoạn ấu trùng, chúng bắt đầu xâm nhập vào cành cây và phá hoại bên trong.

Ấu trùng sau khi nở từ trứng sẽ ăn dần lớp vỏ và xâm nhập vào mạch gỗ, gây ra những tổn thất ban đầu mà mắt thường khó có thể nhận ra. 

1.3 Môi trường thuận lợi cho sự phát triển của mọt đục cành

Mọt đục cành phát triển mạnh mẽ vào tháng 9 và tháng 10, đạt đỉnh vào tháng 12 và tháng 1 năm sau. Môi trường sống lý tưởng của mọt là nhiệt độ cao từ 25-30 độ C và độ ẩm thấp, đặc biệt là vào mùa khô. Thời điểm này, cây sầu riêng thường yếu hơn do thiếu nước, tạo điều kiện thuận lợi cho mọt đục cành sinh sản và phát triển. Chúng thường tấn công sầu riêng ở những vùng giao giữa giữa cành và thân chính. 

2. Dấu hiệu nhận biết mọt đục cành cây sầu riêng

Nhận biết sớm các dấu hiệu của mọt đục cành là bước quan trọng giúp ngăn chặn thiệt hại nặng nề. Một số dấu hiệu điển hình bao gồm:

• Mùn gỗ xuất hiện xung quanh gốc và cành cây: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất, cho thấy mọt đang ăn mòn phần bên trong của cành. Mùn gỗ có thể rơi xuống quanh gốc cây hoặc tích tụ trên bề mặt cành.
• Lá héo, vàng hoặc rụng trái: Khi mọt tấn công vào mạch cây, sự lưu thông nước và chất dinh dưỡng bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng lá vàng, héo úa và rụng trái bất thường. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cây đang bị tấn công nghiêm trọng.
• Lỗ nhỏ trên thân hoặc cành cây: Những lỗ nhỏ có đường kính từ 1 đến 2 mm xuất hiện trên bề mặt cành hoặc thân cây. Đây là những lỗ mà mọt tạo ra để thoát ra ngoài hoặc để di chuyển trong quá trình sinh trưởng.

4. Biện pháp phòng trừ mọt đục cành sầu riêng

4.1 Biện pháp trị mọt đục cành sầu riêng

Bước 1: Cưa bỏ cành bị mọt đục để tránh lây lan vào thân chính

Khi phát hiện cành cây bị mọt tấn công, cắt bỏ những cành đã bị xâm nhập sẽ ngăn mọt lây lan sang các phần khác của cây, đặc biệt là thân chính. Cần sử dụng dụng cụ sắc bén và đã được khử trùng để tránh lây lan nấm hoặc sâu bệnh khác.

Lưu ý: Sau khi cưa cành, cần thu gom và tiêu hủy cành bị mọt để tránh nguy cơ tái nhiễm.

Bước 2: Cách ly cây bị mọt và xử lý bằng thuốc chuyên dụng

Sau khi cưa bỏ cành bị hại, cần phun hoặc quét thuốc vào các vị trí mọt đã tấn công. Điều này giúp tiêu diệt các con mọt còn lại và ngăn chặn sự phát triển của chúng.

Lưu ý: Nên sử dụng các loại thuốc có tác dụng diệt mọt nhanh chóng và tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.

Bước 3: Sử dụng sản phẩm LEDAN 95SP từ Thuỷ Sính

Sản phẩm LEDAN 95SP là giải pháp đặc trị cho các loại côn trùng gây hại như sâu đục thân, sâu đục quả và mọt đục cành trên cây sầu riêng. LEDAN 95SP chứa hoạt chất Cartap Hydrochlorid, có khả năng gây tê liệt hệ thần kinh của mọt, tiêu diệt chúng với hiệu quả nhanh và mạnh mẽ. Điểm đặc biệt của sản phẩm này là khả năng hạn chế tình trạng kháng thuốc ở côn trùng, giúp kiểm soát mọt hiệu quả trong thời gian dài.

Cách sử dụng: Pha theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất và phun trực tiếp vào các vị trí bị mọt tấn công. Phun định kỳ để ngăn ngừa sự tái xâm nhập của côn trùng.

4.2 Biện pháp phòng phòng ngừa mọt đục cành sầu riêng

• Thu gom và loại bỏ cành khô, yếu hoặc chết: Cành khô hoặc chết là nơi mọt có thể ẩn náu và sinh sản. Việc loại bỏ các cành này sẽ giúp hạn chế môi trường sống cho mọt.
• Nhặt sạch mùn gỗ rơi xung quanh gốc cây: Mùn gỗ là dấu hiệu mọt đã bắt đầu phá hoại cây. Việc dọn dẹp mùn gỗ sẽ giúp loại bỏ dấu vết của mọt, từ đó giảm nguy cơ lây lan ra các cây khác.
• Vệ sinh mặt đất xung quanh cây: Dọn sạch cỏ dại, lá rụng và các vật liệu hữu cơ khác để giảm nơi ẩn náu của côn trùng và các mầm bệnh.
• Tỉa thưa các cành cây rậm rạp: Các cành cây quá dày đặc không chỉ cản trở sự thông thoáng mà còn tạo điều kiện cho mọt dễ dàng tấn công. Khi tán cây thưa hơn, không khí lưu thông tốt hơn, ánh sáng mặt trời chiếu vào các cành và giúp tiêu diệt một số loài côn trùng gây hại.
• Tưới nước định kỳ: Đảm bảo tưới nước đủ trong giai đoạn cây phát triển mạnh, đặc biệt là vào mùa khô khi cây dễ bị khô hạn. Tưới đều đặn không chỉ giúp cây phát triển mà còn giúp duy trì độ ẩm trong đất, hạn chế mọt tấn công.
• Bón phân hữu cơ: Sử dụng phân hữu cơ như phân chuồng hoai mục hoặc phân sinh học giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng độ phì nhiêu và sức đề kháng của cây. Những loại phân này không chỉ giúp cây phát triển mạnh mà còn giúp duy trì hệ vi sinh có lợi trong đất, từ đó tạo môi trường khó khăn cho các loài sâu bệnh sinh sôi.
• Quản lý vườn ươm tốt: Đảm bảo vệ sinh vườn ươm, loại bỏ các cây giống yếu, sâu bệnh ngay khi phát hiện. Quản lý cẩn thận cây giống từ khi còn trong vườn ươm sẽ giúp bảo vệ cây trưởng thành tốt hơn trong tương lai.
• Biện pháp sinh học: Sử dụng các loại thiên địch như nhện ăn thịt hoặc bọ cánh cứng săn mọt để kiểm soát số lượng mọt tự nhiên. Đây là phương pháp an toàn và hiệu quả, giảm thiểu sự phụ thuộc vào hóa chất.

5. Những lưu ý khi phòng trừ mọt đục cành 

• Phun thuốc vào đầu mùa khô: Nên phun thuốc vào đầu mùa khô, khi cây sầu riêng bắt đầu có dấu hiệu sinh trưởng mạnh. Đây là thời điểm cây dễ bị mọt tấn công, do cây đang trong giai đoạn phát triển cành non, yếu.
• Phun thuốc định kỳ: Phun định kỳ 2-3 tuần/lần để đảm bảo phòng ngừa mọt quay lại, đặc biệt là vào mùa khô khi mọt sinh sản mạnh.
• Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát: Nên phun thuốc vào những thời điểm nhiệt độ thấp như sáng sớm hoặc chiều mát.  Phun trực tiếp lên các vị trí bị mọt tấn công, bao gồm cả các cành và thân cây đã bị đục, để thuốc có thể ngấm sâu vào bên trong.
• Đảm bảo an toàn lao động: Sử dụng đầy đủ bảo hộ như khẩu trang, găng tay khi phun thuốc.

Việc phòng trừ mọt đục cành sầu riêng không chỉ đòi hỏi sự quan sát kỹ lưỡng mà còn cần áp dụng đúng các biện pháp canh tác. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ hữu ích trong quá trình loại bỏ mọt đục cành. Nếu bà con cần tư vấn chi tiết về tình trạng vườn hãy liên hệ ngay với Thủy Sính nhé.