Hướng dẫn kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt, tiết kiệm công chăm sóc

Bạn đã biết đến kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt đang được hàng nghìn nhà vườn áp dụng hay chưa? Vậy trồng cà phê đa thân không hãm đọt là gì? Giống nào phù hợp? Cần lưu ý điều gì trong quá trình trồng và chăm sóc? Bài viết này của Thủy Sính sẽ giúp bà con giải đáp tất cả những thắc mắc đó để áp dụng hiệu quả trong thực tế.

1. Kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt là gì?

Kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt là phương pháp canh tác giữ lại nhiều thân trên cùng một cây cà phê, thay vì cắt ngọn (hãm đọt) để kiểm soát chiều cao như phương pháp truyền thống.

Đặc điểm nổi bật của kỹ thuật này:

• Không cắt ngọn (không hãm đọt): Cho phép cây phát triển tự nhiên, duy trì chiều cao và tán rộng để tận dụng tối đa ánh sáng và diện tích tán lá.
• Tăng số lượng cành mang quả: Mỗi thân chính phát triển thành nhiều cành ngang, giúp gia tăng diện tích mang quả, từ đó cải thiện năng suất.
• Giảm chi phí nhân công: Không cần thực hiện cắt ngọn định kỳ, tiết kiệm thời gian và chi phí chăm sóc.
• Cải thiện khả năng chống chịu sâu bệnh: Cây khỏe mạnh nhờ phát triển tự nhiên, giảm nguy cơ mắc các bệnh do tổn thương từ việc cắt ngọn.

2. Giống cà phê nào phù hợp với kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt 

Việc lựa chọn giống cà phê phù hợp là yếu tố quyết định thành công trong việc áp dụng kỹ thuật trồng đa thân không hãm đọt. Dưới đây là hai nhóm giống cà phê phổ biến:

2.1. Cà phê chè (Arabica)

• Đặc điểm sinh trưởng:
  • Phù hợp với khí hậu mát mẻ, độ cao từ 800 – 1.500m so với mực nước biển.
  • Nhiệt độ lý tưởng từ 15 – 24°C và lượng mưa khoảng 1.200 – 1.900mm/năm.
  • Đất trồng cần tơi xốp, thoát nước tốt và độ pH từ 4,5 – 6,5.
• Giống cà phê chè phù hợp:Các giống TN1 và TN2 được khuyến nghị nhờ chất lượng hạt tốt và khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu mát mẻ

2.2. Cà phê vối (Robusta)

• Đặc điểm sinh trưởng:
  • Thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới, độ cao dưới 800m.
  • Nhiệt độ lý tưởng từ 24 – 26°C và lượng mưa khoảng 2.000mm/năm.
  • Đất trồng cần giàu dinh dưỡng và độ pH từ 5,5 – 6,5.
• Giống cà phê vối phù hợp: Các giống như TR4, TR9, TS5 (Trường Sơn 5), Hữu Thiên, Thiện Trường có khả năng kháng bệnh tốt và năng suất cao

3. Điều kiện trồng cà phê đa thân không hãm đọt

Việc trồng cà phê đa thân không hãm đọt đòi hỏi bà con cần chú ý đến thời vụ, khoảng cách trồng và chuẩn bị đất sao cho phù hợp để cây phát triển tốt nhất.

3.1. Thời vụ trồng

Thời điểm lý tưởng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5 – tháng 7) hoàn thành trước mùa khô 1-2 tháng. Lúc này đất còn đủ ẩm giúp cây bén rễ nhanh chóng và phát triển mạnh mẽ.

3.2. Khoảng cách trồng

Khoảng cách trồng cà phê đa thân không hãm đọt sẽ phụ thuộc vào giống cây và điều kiện đất đai.

Cà phê vối (Robusta):

• Đất bằng phẳng và màu mỡ: Khoảng cách trồng 3m x 3m để cây có không gian phát triển tán và rễ.
• Địa hình dốc (>8 độ) hoặc đất kém màu mỡ: Khoảng cách cây cách cây 2,5m và hàng cách hàng 3m để tận dụng diện tích và tăng mật độ trồng.

Cà phê chè (Arabica):

• Khoảng cách hàng cách hàng: Từ 1,8m đến 3m.
• Khoảng cách cây cách cây: Từ 1m đến 2,5m.
• Lưu ý: Mỗi hố chỉ nên trồng 1 cây để tạo không gian phát triển đồng đều và tránh cạnh tranh dinh dưỡng.

3.3. Chuẩn bị đất trồng

• Chọn đất trồng:
  • Đất thịt nhẹ, tơi xốp, thoát nước tốt, độ pH từ 5,0 – 6,5.
  • Độ dốc không quá 15 độ để tránh xói mòn.
• Đào hố trồng: Trước khi trồng từ 1 – 2 tháng để phơi ải và diệt mầm bệnh trong đất. Kích thước hố 40x40x50cm cho đất tốt và 50x50x60cm cho đất xấu.
• Bón lót: Nên tiến hành bón lót trước khi trồng cây cà phê từ 2-3 tuần. Thời gian này giúp phân hữu cơ phân hủy một phần, tạo môi trường đất tơi xốp và giàu dinh dưỡng cho rễ cây mới trồng.
  • Trộn phân hữu cơ hoai mục + phân Humic + phân NPK 30-10-10 cùng với lớp đất mặt.
  • Bón thêm vôi bột (0,5 – 1kg/hố) để cải tạo đất và khử chua.

4. Kỹ thuật xuống giống cà phê đa thân không hãm đọt

Dưới đây là quy trình chuẩn để trồng cà phê đa thân không hãm đọt, giúp cây phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao:

Bước 1: Chuẩn bị cây giống

• Chọn cây giống khỏe mạnh, chiều cao từ 30 – 40cm, bộ rễ phát triển tốt, không có dấu hiệu sâu bệnh.
• Bầu đất phải đủ ẩm, không bị nứt vỡ để bảo vệ bộ rễ trong quá trình vận chuyển và trồng.

Bước 2: Trồng cây vào hố

• Đào lỗ vừa với kích thước bầu cây trong hố đã chuẩn bị.
• Nhẹ nhàng xé bỏ túi bầu, tránh làm vỡ bầu đất.
• Đặt cây vào hố, đảm bảo bầu cây ngang mặt đất hoặc cao hơn mặt đất 3 – 5cm để tránh thối rễ.
• Giữ cây đứng thẳng, lấp đất và nén chặt ngang bầu để cố định cây.
• Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng để cây nhanh bén rễ.

Bước 3: Trồng dặm và kiểm tra cây sau trồng

• Sau 20 – 30 ngày, kiểm tra vườn để phát hiện và thay thế những cây chết hoặc yếu bằng cây giống mới.
• Hoàn thành việc trồng dặm trước khi mùa mưa kết thúc từ 1 – 2 tháng để cây có thời gian phục hồi và phát triển trước mùa khô.

Bước 4: Che chắn gió và giữ ẩm

• Che chắn gió: Dùng lưới che hoặc trồng cây che bóng để bảo vệ cây non khỏi gió mạnh và ánh nắng trực tiếp.
• Giữ ẩm: Phủ rơm rạ hoặc cỏ khô quanh gốc để giữ ẩm, hạn chế cỏ dại và giảm bốc hơi nước

5. Kỹ thuật chăm sóc cây cà phê đa thân không hãm đọt

Chăm sóc đúng cách giúp cây cà phê phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất và giảm thiểu sâu bệnh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

5.1. Bón phân 

Giai Đoạn Phát Triển Cây

• Bổ sung phân bón tưới gốc: Bà con sử dụng Siêu Amino + Gel NPK 30-10-10 + Gel NPK 20-20-20. Các sản phẩm này sẽ giúp kích thích rễ phát triển mạnh, đâm sâu và lan rộng. Dưỡng cây toàn diện: lá xanh dày, thân khỏe, đọt mập. Phát triển bộ khung tán và rễ chắc khỏe, hạn chế đổ ngã
• Bổ sung phân bón qua lá: Bà con sử dụng ngay Thủy Sính 20 và Thủy Sính 22. Hai sản phẩm này có khả năng giúp cây đi đọt mạnh, mập đọt.

Giai Đoạn Kích Hoa

• Bổ sung phân bón tưới gốc: Bà con sử dụng Gel NPK 15-5-25 có khả năng chắc đọt, thuần lá, chuẩn bị tốt cho giai đoạn ra hoa. Gel NPK 10-61-10 sử dụng trong giai đoạn kích hoa giúp cây phân hóa mầm hoa đồng đều. 
• Bổ sung phân bón qua lá: Bà con sử dụng ngay Thủy Sính 23 + Thủy Sính 25. Hai sản phẩm này có khả năng giúp cây kích thích cây ra hoa đều, giúp hoa nở đồng loạt.

Giai Đoạn Dưỡng Trái

• Giai đoạn nuôi trái: Trong giai đoạn này, nên bổ sung phân NPK 15-5-25 hoặc NPK 20-20-20 để cung cấp đủ dưỡng chất, giúp trái phát triển đồng đều, chắc khỏe, giảm tỷ lệ rụng và méo mó.
• Trước thu hoạch khoảng 2 tháng: Phân NPK 12-12-36 hoặc NPK 5-5-30 là lựa chọn phù hợp nhờ hàm lượng kali cao, giúp cứng vỏ trái, tăng độ ngọt và kích thước trái

5.2. Quản lý cỏ dại

• Trồng cỏ lạc hoặc cỏ che phủ ít hút dinh dưỡng: Giúp giữ ẩm cho đất, hạn chế xói mòn và cải thiện độ tơi xốp.
• Làm sạch cỏ quanh gốc: Bán kính khoảng 30 – 50cm để tránh cỏ cạnh tranh dinh dưỡng với cây cà phê.
• Loại bỏ cỏ dại: Những loại cỏ có khả năng lan rộng như cỏ thài lài hoặc cỏ mọc theo bụi cần được loại bỏ kịp thời.
• Hạn chế thuốc diệt cỏ: Ưu tiên làm cỏ thủ công hoặc dùng máy cắt cỏ để bảo vệ môi trường.

5.3. Tưới nước

Tần suất tưới:

• Ở vùng khí hậu ôn hòa, mùa khô không kéo dài, cây có thể không cần tưới trong vài năm đầu.
• Đối với vùng khô hạn, cần tưới 3 – 4 lần/mùa khô, tùy vào tình trạng đất và thời tiết.

Lưu ý khi tưới:

• Nguồn nước tưới: Nước sạch, không nhiễm phèn hay mặn.
• Phương pháp tưới: Tưới nhỏ giọt hoặc phun mưa để tiết kiệm nước và đảm bảo độ ẩm đều cho đất.
• Điều chỉnh lượng nước theo giai đoạn sinh trưởng của cây.

5.4. Tỉa cành và tán cây

Tạo thân chính:

• Nếu mỗi hố trồng 1 cây, nên để thêm 1 thân phụ từ năm đầu tiên, ở vị trí sát mặt đất để tăng diện tích tán và khả năng mang quả.
• Nếu mỗi hố trồng 2 cây, không cần nuôi thêm thân phụ để tránh cạnh tranh dinh dưỡng.

Cắt tỉa cành:

• Lần 1 (sau thu hoạch)Cắt bỏ các cành yếu, cành bị sâu bệnh hoặc cành sát mặt đất không hiệu quả.
• Lần 2 (giữa mùa mưa): Tỉa bớt cành để tạo sự thông thoáng, tăng khả năng đón ánh sáng và hạn chế sâu bệnh.

5.5 Phòng chống sâu bệnh hại

Cây cà phê thường bị tấn công bởi các loại sâu bệnh phổ biến như sâu đục thân, mọt, bệnh gỉ sắt và thối cổ rễ. Để phòng trừ sâu bệnh hiệu quả cho cây cà phê đa thân không hãm đọt, cần tuân thủ các nguyên tắc chăm sóc bền vững và an toàn sinh học. 

Biện pháp phòng trừ:

• Bảo vệ đất trồng: Tăng cường phân hữu cơ để duy trì vi sinh vật có lợi và cải thiện hệ rễ.
• Dùng giống kháng bệnh: Lựa chọn các giống cà phê có khả năng chống chịu tốt như TR4, TR9 hoặc TN1, TN2.
• Phun thuốc định kỳ: Bà con nên phun thuốc định kỳ cho vườn để phòng chống sâu bệnh hại.

Kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt là một giải pháp canh tác hiện đại và hiệu quả, giúp bà con nông dân tối ưu hóa năng suất và giảm chi phí chăm sóc. Nếu bà con còn bất kỳ thắc mắc nào về kỹ thuật trồng cà phê đa thân không hãm đọt hoặc cần hỗ trợ lựa chọn phân bón phù hợp để tăng năng suất và chất lượng cây trồng, hãy liên hệ ngay với Thủy Sinh.