Hướng dẫn xử lý bệnh rỉ sắt trên cây cà phê – Ứng dụng được ngay

Bạn nhận thấy vườn cà phê xuất hiện các đốm màu vàng cam dày đặc trên lá? Đây có thể là dấu hiệu của bệnh rỉ sắt trên cây cà phê. Để hiểu rõ hơn về loại bệnh này, Thủy Sính sẽ hướng dẫn bà con nhận biết các biểu hiện cũng như các biện pháp phòng trừ hiệu quả và dễ thực hiện. Khám phá ngay cách bảo vệ cây cà phê và cải thiện năng suất mùa vụ!

1. Nguyên Nhân Gây Ra Bệnh Rỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Bệnh rỉ sắt gây ra bởi nấm Hemileia vastatrix dòng B và Br, với hơn 32 chủng khác nhau đã được ghi nhận. Loại nấm này ký sinh trên mọi bộ phận của cây cà phê như lá, thân, và quả, gây hại trực tiếp đến quá trình quang hợp và phát triển của cây.

Điều kiện phát sinh bệnh gỉ sắt cà phê 

• Điều kiện môi trường: Độ ẩm cao từ 80-90%, nhiệt độ từ 22-24°C là môi trường thuận lợi cho bào tử nấm phát triển.
• Thời điểm xuất hiện: Bệnh thường xuất hiện vào tháng 4-5 tại Tây Nguyên và tháng 9-10 ở miền Bắc, với chu kỳ phát triển nhanh nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời.
• Mất cân bằng dinh dưỡng: Đất nghèo dinh dưỡng, không được cung cấp đầy đủ phân bón, đặc biệt là phân bón kali.
• Thiết hụt ánh sáng: Nếu lá cây không được tiếp xúc với ánh sáng thì khả năng nhiễm bệnh rỉ sắt sẽ cao hơn, đặc biệt là mặt dưới của lá.

2. Triệu Chứng Bệnh Rỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Bệnh rỉ sắt có những triệu chứng đặc trưng, thường xuất hiện trên mặt dưới lá. Dưới đây là một số triệu chứng bệnh phổ biến

Trên lá: Ban đầu, mặt dưới lá xuất hiện những chấm nhỏ màu trắng sữa hoặc vàng nhạt, kích thước khoảng 0,2 – 0,5 mm. Sau đó, các vết này mở rộng, đạt kích thước 5 – 8 mm, có hình tròn hoặc bầu dục. Trên bề mặt vết bệnh phủ một lớp bột màu vàng cam, chính là bào tử của nấm. Khi bệnh tiến triển, các vết bệnh liên kết lại, làm lá chuyển vàng, khô và rụng sớm.

Trên thân và quả: Trong trường hợp nhiễm bệnh nặng, nấm có thể lan sang thân và quả, gây suy kiệt cho cây và ảnh hưởng đến năng suất

3. Phương Pháp Phòng Trừ Bệnh Rỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Việc phòng trừ bệnh rỉ sắt cần sự kết hợp giữa biện pháp sinh học, hóa học và quản lý môi trường.

3.1 Biện pháp hóa học đặc trị bệnh rỉ sắt trên cây cà phê

Bước 1:  Cắt tỉa cành và thu gom lá bệnh

• Loại bỏ các lá bị bệnh rụng dưới gốc.
• Tỉa cành giúp vườn thông thoáng, giảm độ ẩm và hạn chế nấm phát triển.
• Thu gom và tiêu hủy lá bệnh bằng cách đốt hoặc chôn sâu để tránh lây lan​.

Bước 2: Phun thuốc đặc trị bệnh rỉ sắt

• Kết hợp sử dụng các hoạt chất đặc trị nấm rỉ sắt như: Difenoconazole + Propiconazole + Tebuconazole, Hexaconazole có trong sản phẩm Amico, Japa Vil 110 SC của Thủy Sính: Đây là hai loại thuốc trừ nấm phổ rộng, có khả năng khả năng lưu dẫn thấm sâu vào lá, chặn đứng sự phát triển ống mầm, sợi nấm gỉ sắt, khiến chúng không thể phát triển và chết ngay.

3.2 Biện pháp canh tác phòng bệnh rỉ sắt cà phê

• Loại bỏ lá và cành bị bệnh: Cắt tỉa các lá, cành có dấu hiệu bệnh để ngăn chặn nguồn lây lan. Thu gom và tiêu hủy những phần này xa khu vực trồng.
• Tỉa cành và vệ sinh vườn: Thường xuyên tỉa cành lá già, lá khô hoặc bị nhiễm bệnh để cải thiện sự thông thoáng cho cây giúp hạn chế nguồn lây lan của bào tử nấm.
• Bón phân hợp lý: Bón phân tránh dư đạm, vì sẽ làm vườn cây rậm rạp, dễ nhiễm bệnh. Bổ sung phân hữu cơ cải thiện cấu trúc đất, tăng cường hệ vi sinh vật có lợi, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn và nâng cao khả năng chống chịu với các tác nhân gây bệnh.
• Phun phòng nấm rỉ sắt: Bà tiến hành phun phòng các sản phẩm chứa hoạt chất gốc đồng như Copper Hydroxide (có trong sản phẩm Chapaon của Thủy Sính). Hoạt chất có tính bám dính cao, duy trì lớp phủ bảo vệ trên lá, ngăn chặn sự xâm nhập của bào tử nấm.
• Quản lý nước tưới: Hạn chế tưới nước quá mức, đặc biệt trong mùa mưa, để giảm độ ẩm cao trên lá và đất, điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.
• Xử lý đất và quản lý cỏ dại: Giữ cho đất luôn tơi xốp, thông thoáng và thoát nước tốt. Kiểm soát cỏ dại xung quanh vườn để tránh tạo nơi cư trú cho nấm bệnh.
• Luân canh và xen canh: Nếu có điều kiện, luân canh hoặc xen canh với các loại cây trồng không phải là ký chủ của nấm gây bệnh có thể giúp phá vỡ chu kỳ lây lan của bệnh.
• Chọn giống kháng bệnh: Sử dụng các giống cà phê có khả năng kháng bệnh rỉ sắt như cà phê vối TR4, TR9, TRS1 hoặc cà phê chè TN1, TN2, TN3.
• Canh tác hợp lý: Trồng với mật độ phù hợp, đảm bảo vườn thông thoáng.

4. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Bệnh Rỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Cây cà phê bị nhiễm bệnh rỉ sắt có phục hồi được không?

Nếu phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp kiểm soát kịp thời, cây cà phê có thể phục hồi. Tuy nhiên, nếu bệnh đã phát triển nặng, việc phục hồi có thể gặp khó khăn, cây sẽ mất năng suất nghiêm trọng.

Bệnh rỉ sắt có thể phòng ngừa bằng phân bón hữu cơ không?

Phân bón hữu cơ giúp cây khỏe mạnh hơn, tăng sức đề kháng, nhưng cần kết hợp với các biện pháp phòng ngừa khác để đạt hiệu quả tối ưu.

Có cần loại bỏ hoàn toàn cây bị nhiễm bệnh không?

Nên loại bỏ cây bị nhiễm nặng để tránh lây lan sang các cây khỏe mạnh trong vườn.

Bệnh rỉ sắt là mối nguy cơ lớn đối với người trồng cà phê, nhưng với những biện pháp phòng trừ hiệu quả, kết hợp sử dụng phân bón sinh học và thuốc phòng bệnh hợp lý, người nông dân có thể bảo vệ năng suất và chất lượng cây trồng. Để được tư vấn chi tiết hơn các phòng và trừ loại bệnh này, bà con hãy liên hệ ngay với Thủy Sính nhé.