Sầu riêng Cái Mơn: Những Điều Bạn Chưa Biết Về Loại Quả Này

Sầu riêng Cái Mơn không chỉ là một đặc sản nổi tiếng của vùng Bến Tre, mà còn là niềm tự hào của nông nghiệp Việt Nam. Với hương vị ngọt béo đặc trưng, cơm dày và hạt lép, giống sầu riêng này mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con nông dân. Bài viết này của Thủy Sính sẽ giúp bà con hiểu hơn những điểm đặc biệt của loại quả này.

1. Sầu riêng Cái Mơn là gì?

1.1 Nguồn gốc Sầu riêng Cái Mơn

Sầu riêng Cái Mơn có nguồn gốc từ xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, Bến Tre – một địa phương nổi tiếng với tên gọi là làng nghề cây giống, có đất đai màu mỡ và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc phát triển nhiều loại cây ăn quả, đặc biệt là sầu riêng. Khoảng 150 năm trước, phó giáo Nguyễn Duy Lưu, một thầy dạy nho, đã mang giống sầu riêng ngon nhất từ Campuchia về trồng tại khu vườn rộng 2 mẫu gần sông Cái Mơn, cách nhà thờ Cái Mơn khoảng 100m. Giống sầu riêng này sau đó trở nên phổ biến và được trồng rộng rãi tại Bến Tre nhờ chất lượng vượt trội và hương vị đặc trưng.

Khi được mang về quê hương, sầu riêng này nhanh chóng gây ấn tượng mạnh nhờ hạt lép, cơm dày, mùi thơm nhẹ và vị ngọt béo. Từ đó, giống sầu riêng này mang tên Sầu riêng Cái Mơn, đại diện cho sản vật nổi tiếng của vùng đất Bến Tre.

1.2 Đặc điểm nổi bật của Sầu riêng Cái Mơn

Sầu riêng Cái Mơn là một đặc sản nổi tiếng với những đặc điểm sinh học độc đáo:

• Kích thước: Trái sầu riêng Cái Mơn có kích thước vừa phải, nặng khoảng 2kg,.
• Vỏ sầu riêng: Vỏ mỏng, màu sáng với các gai thưa giúp dễ nhận biết.
• Cơm sầu riêng: Có màu vàng nhạt như mỡ gà, dày, hạt lép. mỗi quả sẽ thường có khoảng 10 múi lớn
• Hương vị: Vị béo thơm, ngọt dịu đậm đà đặc trưng
• Thời gian rụng: Sầu riêng cái mơn rụng tự nhiên vào khoảng 12 giờ trưa hoặc nửa đêm.

2. Cách chọn mua Sầu riêng Cái Mơn

Để chọn được trái sầu riêng Cái Mơn chín ngon, người tiêu dùng cần chú ý các đặc điểm sau:

• Quan sát hình dáng: Sầu riêng Cái Mơn có kích thước vừa phải, trọng lượng khoảng 2kg. Chọn quả có hình dáng cân đối, vỏ không bị móp méo hoặc nứt vỡ.
• Màu vỏ: Khi chín, vỏ sầu riêng có màu vàng óng hoặc hơi nâu, các gai nở đều và dễ tách.
• Phần cuống: Ấn nhẹ vào cuống sầu riêng, nếu cảm nhận được độ ẩm từ nhựa, đó là trái tươi mới. Ngược lại, nếu cuống khô và héo, trái có thể đã già hoặc mất độ tươi ngon.
• Độ dày của vỏ: Vỏ không nên quá dày để cơm bên trong nhiều và dễ tách.
• Mùi hương: Trái chín sẽ tỏa mùi thơm đậm, đặc trưng. Nếu mùi nhẹ hoặc không có mùi, trái có thể còn xanh hoặc chưa chín.

3. Kỹ thuật trồng Sầu riêng Cái Mơn

3.1 Khoảng cách trồng Sầu riêng

Sầu riêng Cái Mơn là giống cây trồng cần nhiều không gian và ánh sáng để phát triển tốt. Việc bố trí khoảng cách trồng hợp lý rất quan trọng vì nó giúp cây thông thoáng, giảm thiểu sâu bệnh, tăng năng suất, đồng thời giúp việc chăm sóc dễ dàng hơn. Bà con có thể lựa chọn một trong hai mô hình dưới đây:

• Trồng thuần (không trồng xen canh): Khoảng cách lý tưởng là 8m x 8m hoặc 8m x 10m, tương đương 125 – 156 cây/hecta. Với khoảng cách này, mỗi cây sẽ có đủ không gian để phát triển bộ rễ và tán lá mà không bị cạnh tranh ánh sáng hay dinh dưỡng với các cây khác.
• Trồng xen canh (trồng xen với cây ca cao hoặc cà phê): Trong mô hình này, khoảng cách sẽ được điều chỉnh thành 9m x 9m hoặc 9m x 12m, tương đương 70 – 100 cây/hecta. Trồng xen canh giúp tối ưu hóa diện tích đất, đa dạng hóa nguồn thu nhập, và tận dụng tốt các điều kiện tự nhiên cho cả hai loại cây.

3.2 Chọn giống Sầu riêng

Việc chọn giống sầu riêng Cái Mơn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo năng suất và chất lượng trái. Sầu riêng là loại cây thụ phấn chéo thông qua côn trùng và gió, vì vậy nếu trồng từ hạt, hiệu quả sẽ không cao do không đảm bảo tính đồng nhất về chất lượng trái. Các nguyên tắc sau nên được tuân thủ:

• Chọn cây ghép mắt hoặc ghép cành: Phương pháp này đảm bảo cây giữ được các đặc tính tốt của giống bố mẹ, giúp trái sầu riêng có hạt lép, cơm dày và mùi thơm đặc trưng.
• Kiểm tra xuất xứ giống cây: Bà con nên mua giống cây từ các trung tâm khuyến nông uy tín, đảm bảo cây khỏe mạnh, không nhiễm các loại bệnh hại như thán thư, nấm Phytophthora, hoặc rầy phấn.

3.3 Chuẩn bị đất và hố trồng

Chuẩn bị đất và hố trồng là bước cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng để cây con phát triển tốt trong giai đoạn đầu. Vì rễ cây con còn yếu, khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng hạn chế, việc chuẩn bị đất tốt sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ hơn. Các bước thực hiện như sau:

• Đào hố trồng: Kích thước hố tiêu chuẩn là 0,6m x 0,6m x 0,6m. Nếu đất xấu, có thể đào sâu thêm đến 0,7m. Sau khi đào hố, bà con cần bón từ 0,5 đến 1kg vôi vào mỗi hố để tiêu diệt côn trùng và nấm bệnh trong đất.
• Xử lý hố trồng: Sau khi bón vôi khoảng 1 tháng, tiến hành bón lót bằng hỗn hợp gồm 30kg phân chuồng hoai mục + 200g NPK 20-20-20. Trộn đều hỗn hợp này với đất mặt đào lên từ hố, sao cho lượng đất vừa đủ để lấp lại hố và ngang bằng với mặt đất tự nhiên. Sau 15 ngày, có thể đặt cây con vào hố trồng.

3.4 Trồng cây con vào hố

Việc trồng cây con cần được thực hiện kỹ lưỡng để đảm bảo cây phát triển ổn định ngay từ đầu. Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Đảo đều phân bón trong hố từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong để đảm bảo phân được phân bố đều.
• Bước 2: Tạo điểm đặt cây sầu riêng ở giữa hố trồng, tùy theo kích thước của bầu cây mà đào lỗ sâu khoảng 20cm, đường kính lớn hơn bầu ươm từ 1-2cm.
• Bước 3: Đặt bầu cây giống vào hố và lấp đất kín bầu. Bà con cần nén chặt đất để khi tưới nước, đất không bị trôi và rễ cây bám chặt vào đất.
• Lưu ý: Trồng cây ngang bằng với mặt hố để tránh ngập úng khi trời mưa.
• Bước 4: Cắm cọc để giữ cây không bị lung lay, ảnh hưởng đến rễ non. Sau đó, dùng dây buộc cây cố định vào cọc.
• Bước 5: Tưới nước sau khi trồng, lượng nước vừa đủ để giữ ẩm nhưng không gây ngập úng.
• Bước 6: Sử dụng lưới che nắng cho cây con (che khoảng 50% ánh sáng) và tủ gốc để giữ ẩm cho cây.

4. Chăm sóc cây sầu riêng Cái Mơn

4.1 Tưới nước cho cây sầu riêng 

Tưới nước hợp lý là yếu tố quan trọng để đảm bảo cây sầu riêng phát triển mạnh, đặc biệt là trong giai đoạn cây con và giai đoạn ra hoa, đậu trái:

• Giai đoạn cây con: Bà con cần tưới nước đều đặn để giữ ẩm cho cây, đặc biệt là khi trồng vào mùa khô. Độ ẩm lý tưởng cho cây con là từ 65-80%. Nếu trồng trong điều kiện khô hạn, có thể cân nhắc việc lắp đặt hệ thống tưới tự động để tối ưu lượng nước, giảm thiểu công sức.
• Giai đoạn cây ra hoa: Ngừng tưới nước trong suốt thời gian từ khi xử lý mầm hoa cho đến khi mắt cua phát triển hoàn chỉnh (mắt cua dài 2-3cm). Sau đó, tưới nước trở lại theo chu kỳ 1-2 ngày/lần, tùy điều kiện thời tiết, để đảm bảo hoa phát triển tốt.
• Giai đoạn cây cho quả: Khi cây bắt đầu đậu quả, lượng nước tưới cần được tăng dần để quả phát triển tốt. Tuy nhiên, trước thu hoạch 20 ngày, cần ngừng tưới nước để giảm tình trạng quả bị sượng và giúp quả có hương vị ngọt đậm.

4.2 Cắt tỉa cành cho cây sầu riêng

Cắt tỉa cành là một bước quan trọng trong kỹ thuật chăm sóc sầu riêng, giúp đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và có bộ khung vững chắc. Bà con cần chú ý đến hai loại cành chính:

• Cành đeo quả: Đây là những cành mọc song song với mặt đất, có khả năng mang trái tốt. Cần giữ lại những cành này để đảm bảo năng suất và chất lượng quả.
• Cành vượt tán: Là những cành mọc thẳng đứng, không mang trái và cạnh tranh dinh dưỡng với thân chính. Những cành này cần được cắt tỉa sớm để tập trung dinh dưỡng cho cành đeo quả và tránh làm tổn thương cây khi gặp gió bão. Bà con có thể áp dụng cắt tỉa định kỳ 6 tháng/lần để giữ cho cây có hình dáng cân đối.

4.3 Bón phân

Sầu riêng Cái Mơn cần được bón phân định kỳ để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng cho sự phát triển, ra hoa và cho quả. Việc bón phân đúng cách giúp cây đạt năng suất cao và quả có chất lượng tốt:

• Thời kỳ cây con (1-3 năm tuổi): Hàng năm, cần bổ sung 4-5kg phân hữu cơ vi sinh cho mỗi cây, chia thành 6 lần bón (mỗi lần cách nhau 2 tháng). Phân NPK 30-10-10 nên được bón vùi vào đất cách gốc 20-30cm để đảm bảo rễ cây hấp thu tốt các dưỡng chất.
• Thời kỳ cây cho quả:
  • Trước khi ra hoa 30-40 ngày: Bón phân vô cơ có hàm lượng lân cao theo tỷ lệ NPK 10-61-10 để thúc đẩy quá trình ra hoa dễ dàng.
  • Giai đoạn đậu trái: Khi quả sầu riêng to bằng trái chôm chôm, bón thêm 1,5-2kg NPK 20-20-20 để giúp quả phát triển nhanh và chất lượng cao. Đồng thời, bà con nên bổ sung phân bón lá trung vi lượng (Bo, Zn…) để cải thiện quá trình hình thành cơm quả.
  • Trước thu hoạch 1 tháng: Bà con cần bón 2-3kg NPK 12-12-36 kết hợp với 1-1,5kg phân K2SO4 để tăng chất lượng quả. Lượng phân bón này giúp quả ngọt hơn, cơm dày hơn và màu sắc vỏ quả đẹp hơn.

4.4 Phòng trừ sâu bệnh cho cây sầu riêng

Phòng trừ sâu bệnh là yếu tố then chốt trong việc đảm bảo năng suất và chất lượng của sầu riêng Cái Mơn. Một số loại sâu bệnh phổ biến cần chú ý:

• Rầy phấn, rệp sáp: Đây là loại sâu gây hại chính trên sầu riêng, thường sống ở mặt dưới lá và chích hút lá non, làm cây suy yếu và giảm khả năng ra hoa. Phòng trừ bằng cách phun nước lên lá non để rửa trôi rầy phấn, kết hợp với việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa Acetamiprid + Buprofezin có trong sản phẩm KHONGRAY 54WP THUỶ SÍNH
• Nấm hồng, nấm rỉ sắt, nấm Phytophthora, nứt thân xì mủ: Đây là những loại nấm bệnh phổ biến, thường xuyên tấn công cây sầu riêng làm cây chậm phát triển và dễ chết neeys không được khắc phục kịp thời. Bà con nên phòng trừ bằng cách kiểm soát độ ẩm đất và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa Metalaxyl + Metalaxyl-M có trong sản phẩm RILDZOMIGOL SUPER 68WG

5. Các câu hỏi thường gặp về Sầu riêng Cái Mơn

5. 1 Sầu riêng Cái Mơn có phải là giống sầu riêng tốt nhất không?

Sầu riêng Cái Mơn được nhiều người đánh giá là một trong những giống sầu riêng ngon nhất tại Việt Nam nhờ hương vị thơm ngon, ngọt béo và cơm dày, hạt lép. Tuy nhiên, việc đánh giá “tốt nhất” còn phụ thuộc vào sở thích cá nhân và yêu cầu về kích thước, hương vị của từng người tiêu dùng. Các giống sầu riêng khác như Ri6 hay Monthong cũng có những ưu điểm riêng về kích thước và độ béo.

5.2 Sầu riêng Cái Mơn có thể bảo quản trong bao lâu sau khi thu hoạch?

Sầu riêng Cái Mơn sau khi thu hoạch có thể bảo quản trong khoảng 3-5 ngày ở nhiệt độ thường. Để kéo dài thời gian bảo quản, người tiêu dùng có thể để trong ngăn mát tủ lạnh, giúp giữ được độ tươi ngon của trái trong 7-10 ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mùi sầu riêng khá mạnh, nên cần bảo quản kín để không ảnh hưởng đến các loại thực phẩm khác trong tủ lạnh.

5.3 Giá sầu riêng Cái Mơn trên thị trường hiện nay là bao nhiêu?

Giá sầu riêng Cái Mơn trên thị trường thay đổi tùy vào mùa vụ và chất lượng trái. Vào mùa cao điểm, giá có thể dao động từ 120.000 – 150.000 VNĐ/kg. Tuy nhiên, vào những thời điểm khan hiếm, giá có thể tăng lên, đặc biệt là đối với các trái sầu riêng có cơm dày, hạt lép và hương vị ngọt béo đặc trưng.

Bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin hữu ích về sầu riêng cái mơn. Việc áp dụng đúng kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách giúp bà con đạt hiệu quả canh tác cao hơn, tiết kiệm chi phí và tăng năng suất cây trồng. Hy vọng bà con có một mùa vụ thành công!