3 đặc điểm nấm trắng Beauveria bassiana – Ai cũng phải biết

Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, việc sản xuất và ứng dụng nấm trắng Beauveria bassiana ngày càng trở nên phổ biến trong nông nghiệp. Loại nấm này không chỉ có khả năng tiêu diệt sâu bệnh hại mà còn an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường. Bài viết dưới đây, Thủy Sính sẽ đi sâu vào các đặc điểm, cơ chế hoạt động và ứng dụng của loại nấm sinh học này trong nông nghiệp.

1. Nấm Beauveria bassiana là gì?

Loại nấm này dược phát hiện lần đầu vào năm 1835 bởi nhà khoa học người Ý Agostino Bassi, Beauveria bassiana nhanh chóng được nghiên cứu và phát triển thành chế phẩm sinh học trừ sâu côn trùng. Nấm trắng, tên khoa học là Beauveria bassiana, là một loại nấm ký sinh trên nhiều loại sâu bệnh gây hại cho cây trồng như sâu non, bọ cánh cứng, rệp sáp, nhện vàng, nhện trắng, nhện đỏ, rầy nâu, châu chấu, và bọ xít. 

Khi côn trùng tiếp xúc với bào tử nấm, bào tử sẽ bám vào bề mặt da, nảy mầm và xâm nhập vào cơ thể, làm suy yếu và tiêu diệt sâu bệnh từ bên trong. Nấm không chỉ có khả năng tiêu diệt sâu bệnh hiệu quả mà còn an toàn cho con người và môi trường, không gây ra hiện tượng kháng thuốc, trở thành một trong những giải pháp sinh học hàng đầu trong nông nghiệp hiện đại

2.  Đặc điểm nổi bật của nấm Beauveria bassiana

Nấm Beauveria bassiana có nhiều đặc điểm nổi bật, giúp bảo vệ mùa màng khỏi sâu bệnh mà không ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái.

2.1 Tính thích ứng

Chế phẩm nấm Beauveria bassiana có khả năng tiêu diệt nhiều loại sâu bệnh, từ các loài sâu đục thân, sâu tơ, nhện, rệp cho đến bọ cánh cứng và châu chấu. Với sự đa dạng trong việc tiêu diệt côn trùng gây hại, nấm này đã trở thành giải pháp bảo vệ cây trồng phổ biến trên nhiều loại cây lương thực (lúa, ngô), cây ăn trái (cam, bưởi), và rau màu.

2.2  Tính kháng thuốc

Một trong những ưu điểm lớn nhất của nấm Beauveria bassiana là không gây hiện tượng kháng thuốc ở côn trùng. Khác với thuốc bảo vệ thực vật hóa học, nấm không tạo ra áp lực chọn lọc, do đó sâu bệnh không thể phát triển khả năng kháng lại nấm, giúp cho việc kiểm soát sâu bệnh trở nên hiệu quả hơn trong dài hạn.

2.3 Tính an toàn

Nấm trắng Beauveria bassiana là giải pháp an toàn cho cả người sử dụng và môi trường. Với độc tính thấp, nấm không gây ảnh hưởng xấu đến động vật máu nóng, cá, ong hay các loài côn trùng có ích. Nhờ đó, chế phẩm này được xem là lựa chọn lý tưởng cho nông nghiệp bền vững, góp phần giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường.

3. Cơ chế tiêu diệt của nấm trắng Beauveria bassiana

Nấm Beauveria bassiana hoạt động theo hai cơ chế chính: tiếp xúc và ký sinh.

Tiếp xúc: Bào tử nấm Beauveria bassiana bám dính lên cơ thể côn trùng khi chúng di chuyển qua khu vực bị nhiễm nấm. Sau khi bám vào bề mặt da, bào tử nảy mầm và phát triển thành sợi nấm, xâm nhập qua biểu bì và đi vào khoang cơ thể côn trùng. Quá trình này làm cho côn trùng suy yếu và chết dần.

Ký sinh: Nấm Beauveria bassiana phát triển bên trong cơ thể côn trùng, sử dụng các chất dinh dưỡng từ côn trùng để phát triển. Điều này khiến côn trùng mất khả năng kiếm ăn và hoạt động, dẫn đến cái chết trong vòng vài ngày. Khi côn trùng chết, nấm phát triển ra khỏi cơ thể côn trùng và tạo thành lớp phấn trắng, lây lan bào tử nấm sang những côn trùng khác và tiếp tục chu kỳ tiêu diệt.

4. Biểu hiện của côn trùng khi bị nấm tấn công

Khi bị nhiễm nấm Beauveria bassiana, côn trùng sẽ trải qua các giai đoạn suy yếu và chết dần với những biểu hiện rõ rệt.

Biểu hiện ban đầu: Sau 2-3 ngày nhiễm nấm, sâu và côn trùng sẽ ngừng hoạt động, trở nên uể oải và ngừng kiếm ăn. Da côn trùng có thể xuất hiện những vùng trắng hoặc nâu nhạt, đánh dấu khu vực bị nấm phát triển.

Giai đoạn cuối: Sau vài ngày, côn trùng chết và cơ thể khô cứng. Bên ngoài cơ thể bị phủ lớp phấn trắng, là bào tử nấm mới sẵn sàng lây lan sang những côn trùng khác. Các mô bên trong cơ thể côn trùng cũng bị phá hủy hoàn toàn, khiến cơ thể sâu cứng lại nhưng vẫn giữ nguyên hình dạng ban đầu.

5. Ứng dụng của Beauveria bassiana trong nông nghiệp

Nấm trắng Beauveria bassiana có nhiều ứng dụng trong nông nghiệp nhờ khả năng tiêu diệt sâu bệnh hiệu quả và thân thiện với môi trường.

5.1 Phòng trừ sâu hại trên cây trồng

Nấm Beauveria bassiana thường được sử dụng bằng cách phun xịt hoặc tưới vào đất để tiêu diệt các loại sâu, rầy và nhện gây hại cho cây trồng. Các loại cây trồng phổ biến như lúa, ngô, cam, bưởi và các loại rau màu đều có thể được bảo vệ hiệu quả bằng nấm này.

5.2 Sản xuất phân bón hữu cơ

Nấm Beauveria bassiana còn có thể được sử dụng trong sản xuất phân bón hữu cơ, giúp cải thiện chất lượng đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng và hạn chế sự phát triển của nấm bệnh khác.

5.3 Kiểm soát dịch hại trong nhà kính

Trong nhà kính, nấm Beauveria bassiana là giải pháp lý tưởng để kiểm soát dịch hại mà không gây ô nhiễm môi trường khép kín. Nấm có khả năng tiêu diệt sâu bệnh hiệu quả mà không cần sử dụng đến các loại hóa chất độc hại, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nông dân.

Nấm trắng Beauveria bassiana đã và đang chứng tỏ là một trong những giải pháp sinh học tối ưu nhất trong việc kiểm soát sâu bệnh hại cây trồng. Sự hiệu quả cao, tính bền vững và an toàn đối với môi trường đã khiến nấm trở thành lựa chọn không thể thiếu cho nông dân trong việc bảo vệ mùa màng. Với các ứng dụng đa dạng và khả năng thích ứng cao, nấm Beauveria bassiana là giải pháp lý tưởng cho nền nông nghiệp xanh, bền vững và an toàn.